نویسنده: مهرداد فلیحی 
مشهد- مالیات مفهومی است که شنیدن آن ممکن است برای بسیاری افراد غیرقابل‌تحمل باشد لذا بسیاری از اشخاص ترجیح می‌دهند فرار مالیاتی را به طرق مختلف در کسب و پیشه خود در پیش گیرند.
بازار؛ گروه استان‌ها: عدم فرهنگ‌سازی مناسب در مورد مالیات و فواید آن برای جامعه و ناآشنایی بسیاری از مودیان با این موضوع و همچنین افزایش نرخ مالیات‌ها همگی دست‌به‌دست هم داده تا به فرار مالیاتی در جامعه دامن زده شود.
طبق آمارهای ارائه‌شده، سالانه چیزی در حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار میلیارد تومان فرار از پرداخت مالیات در کشور وجود دارد که البته باید به این رقم تأثیرات منفی آن روی اقتصاد کشور را هم اضافه کرد.
در بازارچه می‌گذرد؟
نظام بانکی و سازمان امور مالیاتی درصدد هستند که حجم تراکنش حساب‌های افراد، متناسب با توان اقتصادی و درآمدی آن‌ها محدود شود تا رفته‌رفته از میزان فرار مالیاتی و پول‌شویی کاهش‌یافته و باز توزیع عادلانه منابع پولی، توزیع متناسب درآمدها و کاهش شکاف طبقاتی شکل واقعیت به خود بگیرد.
به گزارش خبرنگار بازار؛ با جدی شدن اخذ مالیات از دستگاه‌های کارتخوان و الزام به ثبت این دستگاه‌ها، روزبه‌روز تعداد اصناف، فروشندگان و صاحبان کسب‌وکار که به بهانه خراب بودن دستگاه کارتخوان، خواستار واریز هزینه خرید کالا یا هزینه ارائه خدمات، به کارت خود هستند، بیشتر می‌شود به‌طوری‌که موجب دردسر و آزار برای مردم شده، این در حالی است که این روش بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، جرم مالیاتی محسوب شده و مجازات درجه شش را در پی دارد.
در حال حاضر بسیاری از مردم در بسیاری از فروشگاه‌ها، مطب پزشکان، مراکز مشاوره و حتی برخی اصناف خدماتی مجبور می‌شوند که از طریق تلفن همراه هزینه خدمات دریافتی را به فروشنده پرداخت کنند.
در قانون پایانه‌های فروشگاهی، حساب‌های تجاری برای دریافت مالیات، مشخص و تعریف‌شده است، حساب تجاری یعنی حسابی که فعالیت اقتصادی و تجاری با آن انجام می‌شود که هرگونه واریزی به این حساب‌ها به‌صورت پیش‌فرض به‌عنوان درآمد محسوب می‌شود و مالیات به آن تعلق می‌گیرد. ازجمله این حساب‌ها، حساب‌های متصل به دستگاه‌های پوز و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی است. درعین‌حال، اگر اشخاص حساب دیگری هم دارند که با آن، کار تجاری انجام می‌شود باید به سازمان امور مالیاتی اعلام شود.
از سویی، اگر پولی وارد حساب تجاری شود و درآمد نباشد، باید با مدارک و مستندات آن به سازمان امور مالیاتی اعلام شود تا از مالیات معاف شود.
جریمه فرار مالیاتی
مدیرکل امور مالیاتی خراسان رضوی در خصوص اینکه که آیا امکان فرار مالیاتی به این شکل برای اصناف وجود دارد یا خیر اظهار می‌کند: نکته‌ای که در خصوص کتمان درآمد وجود دارد، این است در اجرای ماده ۱۹۲ نه‌تنها مالیاتی مطالبه خواهد شد بلکه مشمول جریمه‌ای معادل ۳۰ درصد مبلغ مالیات تعیین‌شده و این جرم غیرقابل‌بخشش است.
«کارت‌خوان‌ها» کارت مشتری را نمی‌خوانند| کارت به کارت شیوه جدید مبادلات تجاری
احمدرضا مدبر نیا بابیان اینکه در اجرای ماده ۲۷۴ قید شده شخصی که کتمان درآمد داشته باشد، این جرم مالیاتی تلقی می‌شود به بازار می گوید: در این راستا جرم فرد، درجه ۶ است که قوه قضائیه با این موضوع برخورد می‌کند.
وی با اشاره به اقدامات اداره مالیات در این خصوص توضیح می‌دهد: ما اشخاص را در کارگروهی تحت عنوان ماده ۲۷۴ موردبررسی قرار می‌دهیم و درصورتی‌که مورد تائید قرار گرفت، موضوع به دادگستری‌ها ارسال خواهد شد و لذا مقامات قضایی نیز رأی موردنظر را در این زمینه صادر می‌کنند.
در اجرای ماده ۲۷۴ قید شده شخصی که کتمان درآمد داشته باشد، این جرم مالیاتی تلقی می‌شود و لذا در این راستا جرم فرد، درجه ۶ است که قوه قضائیه با این موضوع برخورد می‌کند
وی با اشاره به ایجاد سامانه شکایات مردمی در این رابطه اذعان می‌کند: سامانه‌ای با شماره ۱۵۲۶ وجود دارد که مردم می‌توانند با آن تماس بگیرند و گزارش‌های خود را درزمینهٔ فرار مالیاتی به ما انتقال دهند و اگر سؤالات یا ابهاماتی در این زمینه داشتند، می‌توانند از این طریق به ما انعکاس دهند و ما آن موارد را موردبررسی قرار می‌دهیم.
تراکنش‌هایی که مالیات محسوب می‌شود
وی در پاسخ به اینکه تا چه میزان تراکنش‌های بانکی توسط مردم مشمول مالیات می‌شود نیز ابراز می‌کند: تمامی حساب‌های بانکی مورد حسابرسی قرار می‌گیرد اما تراکنش، منشأ درآمد نیست مگر اینکه این تراکنش صورت گرفته، یک منشأ درآمدی داشته باشد.
مدیرکل امور مالیاتی خراسان رضوی اظهار می‌کند: بنابراین تراکنش به‌تنهایی مشمول مالیاتی نیست. اقداماتی که سازمان مالیاتی انجام داده این است که تمامی حساب‌های بانکی به‌صورت کارت به کارت، نقدی یا تمام‌صورت چک‌هایی که بین مدعیان یا اشخاص مبادله می‌شود را در اختیار سازمان قرار خواهد داد.
مدبر نیا با اشاره به این موضوع که دریافت تراکنش‌های بانکی این قبیل اصناف از بانک مرکزی در دستور کار است تا حقوق مردم به‌درستی گرفته شود و در رسیدگی به پرونده مالیاتی افرادی که فرار مالیاتی داشته‌اند، سخت‌گیری شود می‌افزاید: برای مشاغل پردرآمد از بازرسی ماده۱۸۱ قانون مالیات‌های مستقیم استفاده می‌شود.
تمامی حساب‌های بانکی مورد حسابرسی قرار می‌گیرد اما تراکنش، منشأ درآمد نیست مگر اینکه این تراکنش صورت گرفته، یک منشأ درآمدی داشته باشد
وی ادامه می‌دهد: لذا در صورت استفاده از حساب دیگران، در مرجع قضایی طرح دعوا خواهد شد و همه حساب‌های بانکی حسابرسی می‌شود.
«کارت‌خوان‌ها» کارت مشتری را نمی‌خوانند| کارت به کارت شیوه جدید مبادلات تجاری
مدیرکل امور مالیاتی خراسان رضوی یادآور می‌شود:با اقدامات سازمان امور مالیاتی، همه حساب‌های بانکی به‌صورت کارت به کارت، نقدی یا همه صورت چک‌هایی که بین مدعیان یا اشخاص مبادله می‌شود، در اختیار این سازمان قرار خواهد گرفت.
وی اذعان می‌کند: همچنین اصنافی که به هر بهانه‌ای از دستگاه‌های کارتخوان استفاده نمی‌کنند، از تسهیلات در زمان تسلیم اظهارنامه محروم خواهند شد.
حساب‌های بانکی مشکوک
به گزارش خبرنگار بازار، به‌غیراز حساب‌های تجاری که به‌عنوان درآمد تلقی می‌شوند، سایر حساب‌های بانکی، یا عادی است یا مشکوک. درواقع میزان واریزی به‌حساب ها، یا عادی محسوب می‌شوند یا مشکوک. این موضوع بر اساس دستورالعمل بانک مرکزی تشخیص داده می‌شود بطوریکه یا بر اساس حجم واریزی‌ها تعیین می‌گردد، یا بر اساس تعداد واریزی‌ها. پس‌ازاینکه یک حساب به‌عنوان حساب مشکوک شناسایی شود، وارد مراحل رسیدگی مالیاتی خواهد شد.
بر اساس دستورالعمل بانک مرکزی، حد مجاز سطح فعالیت مورد انتظار بانک مرکزی برای حساب‌های بانکی در مورد بازنشسته‌ها، سالیانه تا ۲ میلیارد تومان، برای مستمری‌بگیران، سالیانه تا یک میلیارد تومان و برای افراد بیکار و غیرفعال مالیاتی (مؤسسات و شرکت‌ها) سالیانه تا ۵۰۰ میلیون تومان است.
به عبارتی اگر میزان فعالیت حساب بانکی یا واریز کارت به کارت، از این مبالغ بیشتر باشد یا باید اثبات شود که درآمد نبوده است یا به آن، مالیات تعلق خواهد گرفت.
فرمول محاسبه مالیات کارت‌خوان‌ها
اصولاً یک آدم عادی، نیازی به دستگاه کارتخوان ندارد چون کار اقتصادی و تجاری انجام نمی‌دهد با این حساب، کسی که دستگاه کارتخوان می‌گیرد قریب‌به‌یقین، از طریق آن درآمد دارد لذا مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.
طبق قانون بودجه ۱۴۰۰ هر مبلغی که وارد دستگاه کارتخوان شود به‌منزله درآمد است مگر اینکه با اسناد و مدارک ثابت شود که درآمد نبوده است، این در حالی است که داشتن جواز کسب، به‌منزله درآمد نیست. بنابراین کسی که دستگاه کارتخوان دارد اگر اظهارنامه مالیاتی را ارسال نکند سازمان امور مالیاتی، به سراغ او خواهد آمد.
اما موضوع این است که از کل درآمد، مالیات گرفته نمی‌شود و هزینه‌های قابل‌قبول مثل اجاره، حقوق کارکنان، آب، برق، مواد اولیه و… کسر می‌شود تا میزان سود به دست بیاید.
پس از تعیین سود نیز برخی معافیت‌های مالیاتی وجود دارد که در قانون مشخص‌شده و مودیان مالیاتی می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. به‌غیراز این‌ها، مشوق‌های مالیاتی هم وجود دارد که این مورد نیز باعث کاهش میزان پرداخت مالیات می‌شود
منبع : بازار
